Op deze pagina delen we interessante artikels en samenwerkingen uit het werkveld, gegroepeerd per thema. Deze lijst zal regelmatig worden aangevuld met nieuwe thema’s en content:
-
Hebt u vragen, verzoeken, voorstellen…? Contacteer ons!
Transitiezorg
Wanneer jongeren de overgang maken naar volwassenheid, gaat dit gepaard met ontwikkelingstaken in alle levensdomeinen (opleiding, werk, relaties, wonen, verhouding tot familie, vrienden, …). Het is dan ook niet verwonderlijk dat in deze levensfase heel wat jongeren die reeds last hadden van psychische klachten, extra zorg vergen.
Bovendien is er ook een groep jongeren die in deze leeftijdsfase voor het eerst klachten ont- wikkelt.
Ondanks het toenemend besef van het belang van deze levensfase, is er een breuk in de zorgorganisatie tussen het aanbod voor minder- en meerderjarigen.
In 2021 verkende het Vlaams Overlegplatform Geestelijke Gezondheid (VLOGG) in iedere regio in Vlaanderen hoe actoren in de GGZ en gerelateerde sectoren omgaan met de transitie van jongeren in zorg.
Deze praktijken werden samengebracht in een folder en gepresenteerd op een webinar dat u hier integraal kan herbekijken.
Ervaringsdeskundigheid / Herstelgericht werken
Webinar reeks (Vlaams Patiëntenplatform-Similes-Familieplatform-Psyche vzw): “Ervaringsdeskundigen aan de slag in jouw zorgorganisatie?!”
In deze reeks webinars van het Vlaams Patiëntenplatform-Similes-Familieplatform-Psyche vzw word je ondergedompeld in de wereld van ervaringsdeskundigheid. Wat is ervaringsdeskundigheid? Wat is de meerwaarde van het inzetten van ervaringsdeskundigen? Welke stappen moet je als organisatie nemen en welk voorbereidend werk is nodig?
- 15 maart 2022: deel 1 – Hoe ga je van start? Opname en presentatie
- 22 maart 2022: deel 2 – Hoe ga je concreet verder en welke tewerkstellingsstatuten bestaan er?
- 29 maart 2022: deel 3 – Uitwisselen van getuigenissen en good practices
- 26 april 2022: deel 4 – Inzoomen op inzet familie-ervaringsdeskundigheid: aandachtspunten, aanpak en good practices
Studenten Journalistiek (PXL) maken reportages rond herstelgericht werken & ervaringsdeskundigheid
Ieder jaar krijgen studenten Journalistiek aan de hogeschool PXL in Hasselt de opdracht om multimediale reportages (audio, beeld, tekst) te maken rond een bepaald thema dat gekozen worden in samenwerking met een partnerorganisatie. Dit academiejaar werd in samenwerking met het Vlaams Overlegplatform Geestelijke Gezondheid gekozen voor het thema herstelgericht werken en ervaringsdeskundigheid.
Het resultaat mag er zijn: 15 boeiende artikels die het brede spectrum van herstelgericht werken en ervaringsdeskundigheid schetsen.
Amber Schepers (PXL): Ouders van palliatieve kinderen ervaren te kort aan psychische ondersteuning - SINT-TRUIDEN — Ouders van palliatieve kinderen hebben meer nood aan psychische en emotionele ondersteuning. Volgens hen zijn er in ons land nog steeds te weinig lotgenotengroepen voor gezinnen waarin een kind aan een levensbedreigende ziekte lijdt. ‘Vooral na het overlijden gaven bestaande organisaties aan dat ze vaak niet weten hoe ze ons nu verder konden helpen’, vertellen Serge en Livia,… (verder lezen)
Bono Marting (PXL): Mentale gezondheid: “Ik schaamde me omdat ik dacht dat ik mijn ouders ging kwetsen” — Jezelf creatief uiten helpt - Hasselt — Heel wat jongeren hebben vroeg of laat te maken met mentale problemen. Volgens TeGek!? is dat zelfs één op de vier. Zeker nu, tijdens deze coronapandemie, zijn de jongeren niet gespaard gebleven. Praten zou helpen, al is dat niet altijd het belangrijkste volgens enkele studenten. Zo zou de manier van het vertellen op een creatieve manier minstens even… (verder lezen)
Giel Lehouck (PXL): “Donkere gedachten” - Vanwege de coronacrisis zitten mensen met donkere gedachten. Sommigen zoeken daarom naar mentale bijstand, maar krijgen ze die bijstand wel? Wachtlijsten vormen in de sector van psychische hulp al langer een probleem. Welke alternatieven zijn er? Vooral bij jongeren weegt de coronacrisis zeer zwaar door op hun mentale gezondheid. Normaal gezien maken eerstejaarsstudenten nieuwe vrienden, gaan ze feesten en leren… (verder lezen)
Noa Oudermans (PXL): LEF: een pool van ervaringsdeskundigen - LEF staat voor Limburgs Ervaringsdeskundigen Forum. Het is een organisatie waar mensen met een psychische kwetsbaarheid en/of verslaving elkaar vinden. Het is belangrijk de taboe rond het spreken over psychische kwetsbaarheid te doorbreken. Veel mensen kampen wel eens met psychische problemen of verslavingen, maar durven daar niet openlijk voor uit te komen. LEF wil het perspectief van de zorgverstrekkers vanuit… (verder lezen)- Doriana La Monaca (PXL): “Vrijwilligerswerk komt vanuit het hart” – Play It Loud en Gouden Hart vechten tegen armoede in Limburg - Meer dan 15.000 Limburgers moeten rondkomen met een inkomen onder de wettelijke armoedegrens. Maar sinds de coronacrisis jaagt de armoede nog meer de hoogte in. Het aantal Limburgers dat beroep doet op voedselbanken is sinds vorig jaar met 20 procent gestegen. Gelukkig zijn er verschillende instanties die hun barmhartigheid tonen. Armoedeorganisaties Play It Loud in Leopoldsburg en Het Gouden Hart… (verder lezen)
Manoe Hollanders (PXL): “Het komt anders binnen wanneer iemand uit eigen ervaring vertelt” - ‘Als ervaringsdeskundige kan ik vanuit mijn eigen verleden begrip tonen voor de bewoners. Ik kan een voorbeeld zijn, en hoop geven voor de toekomst’, vertelt Gi Loockx, ervaringsdeskundige binnen Katarsis. ‘Ze zeggen mij ook vaak dat ik dingen op een totaal andere manier verwoord dan mijn collega’s. Ik weet nog hoe ik vroeger zelf was. Psychologen hadden in mijn ogen… (verder lezen)
Britt Claes (PXL): Ervaringsdeskundigen inzetten bij herstelgerichte zorg: “Helpen van andere mensen helpt mij ook” - Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum (OPZC) in Rekem zet sinds 2017 ervaringsdeskundigen in bij herstelgerichte zorg. Ervaringsdeskundigen vertellen hun eigen herstelverhaal aan patiënten en bewoners die er nood aan hebben om zo het praten over psychische problemen makkelijker te maken. Hiermee helpen ze zichzelf ook. Een positief verhaal dat hopelijk snel verder zal groeien.‘Het moment dat iemand ernstige psychische problemen heeft en… (verder lezen)
Alizée Bours (PXL): Buurtgezondheidscentrum Althea start samenwerking met HerstelAcademie: ‘”Patiënten en werken aan eigen herstel” - De afgelopen jaren is het aantal patiënten met een psychische kwetsbaarheid gestegen. Dit komt enerzijds doordat het psychisch lijden bespreekbaarder geworden is, maar anderzijds ook door de toename van gratis hulp, zoals het initiatief “de HerstelAcademie”. Buurtgezondheidscentrum Althea is van plan om samen te werken met de HerstelAcademie. Zo kunnen zij ervoor zorgen dat meer patiënten terechtkomen bij de HerstelAcademie.… (verder lezen)
Bregje Iding (PXL): Zelfhulpgroep Lotgenoten eisen erkenning van artsen, “het werkt en bevordert herstel” - BRASCHAAT-Lotgenotencontact wordt nog steeds nauwelijks aanbevolen als je in behandeling bent bij een psycholoog of psychiater. Ervaringsdeskundigen vinden dit gek, want volgens hen kan het aanvullend werken bij het herstelproces. Helaas heersen er nog steeds veel vooroordelen en is er nog steeds veel onwetendheid over de werking van zo een groep. Volgens Patrick Colemont, begeleider van lotgenotengroep Ups & Downs,… (verder lezen)
Lisa Pauwels (PXL): Valkuil voor families van psychisch kwetsbaren: “Ze mogen zichzelf niet uit het oog verliezen” - Meer dan ooit moeten families van psychisch kwetsbare mensen betrokken worden bij de zorg. ‘Plots iemand in je gezin hebben die veel meer zorg nodig heeft, dat is niet evident. Hoe weet je als familielid hoe je kan helpen als je niet weet wat psychische kwetsbaarheid is?’ vertelt Greet Pauwels, vrijwilligerscoördinator bij familievereniging Similes in Limburg. ‘Families die zorgen voor… (verder lezen)
Noa Sneyers (PXL): HerstelAcademie werkt aan cursussen voor kwetsbare jongeren: “Met mijn miserie kan ik anderen helpen” - Brussel — Samenwerken met ervaringsdeskundigen is een van de troeven van de HerstelAcademie. Iedereen die over psychisch herstel wil leren, kan bij hen terecht. Of toch bijna iedereen. Voor jongeren heeft de HerstelAcademie nog geen cursussen en daar moet verandering in komen. Daarom werkt de Academie nu samen met Homaar en Esperto om cursussen voor jongeren te ontwikkelen. Wegens een… (verder lezen)
Sophie Vanormelingen (PXL): Mona* herstelt van postnatale depressie: “Op den duur kon ik het allemaal niet meer aan” - SINT-TRUIDEN- De 37-jarige Mona* is dankzij trajectbegeleiding van het activiteitencentrum Treade in Sint-Truiden op de goede weg. ‘Op dit moment voel ik mij goed. Niet altijd even geweldig, maar al een stuk beter dan een tijd terug’, vertelt ze. Mona is een heel mooi voorbeeld van mensen die wel degelijk baat hebben bij trajectbegeleiding. ‘Je ziet mensen openbloeien hier. Mona… (verder lezen)- Delia Filippone (PXL): Cachetters over het delen van hun ervaringen met psychische problemen: “Het verleden maakt deel uit van wie je bent, maar definieert niet wie je bent” - ‘Mensen die zelf psychische problemen ervaren hebben, weten wat het is. Ze begrijpen het écht.’ zegt Samantha Geraerts (23). Ze is een van de ‘Cachetters’ die hun ervaringen delen met andere jongeren. Die ervaringsdeskundigheid is een belangrijk aspect van de vzw Cachet. Cachet is een vaste gesprekspartner van zowel de overheid als van hulpverleners en geeft ook vormingen, vertrekkend vanuit… (verder lezen)
Ianthe Keuninckx (PXL): Van bang vogeltje tot dappere dame: “Ik had geen identiteit meer en kon mijn gevoelens niet onder woorden brengen” - LOMMEL-In maart publiceert de Nederlandse uitgeverij Ambilicious uit Breda het levensverhaal van Kim Pelgrims (38). Dankzij een nieuwe relatie en Beschut Wonen overwon deze jonge vrouw haar jeugdtrauma’s. ‘Het is niet de bedoeling dat we de wereld choqueren, maar wel dat we aantonen wat er allemaal in een leven kan gebeuren’, vertelt Inanna van den Berg van de uitgeverij. De… (verder lezen)
Katja Kuda (PXL): “Hoop geven, dat is mijn doel” – herstelgericht werken in mobiel team - HASSELT – De werking van mobiele teams is nog relatief jong in de Belgische gezondheidszorg. Toch levert deze ambulante vorm al een duidelijke meerwaarde voor de psychisch kwetsbare personen. Het is natuurlijk niet altijd een succesverhaal. Het is ook soms moeilijk om het vol te houden voor de personen die in een team werken. ‘Het is soms een uitdaging’, zegt… (verder lezen)
Wij bedanken de PXL, Limburgs Ervaringsdeskundigen Forum (LEF) en Herstelacademie Limburg voor de samenwerking.
Middelengebruik
Syllabus: “Problematisch middelengebruik in de thuissituatie” (2019) — PDF, 1.3MB
Hulpverleners die werken in de thuiscontext krijgen meer en meer te maken met problematisch gebruik van legale en illegale drugs en van hen wordt verwacht ook met deze problematiek aan de slag te gaan. Dit leidt tot veel onzekerheid omdat men expertise mist of meent te missen.Deze onzekerheid gecombineerd met het vaak zware en chronische beeld van verslaving maakt dat werken rond middelengebruik wel eens uit de weg gegaan wordt. Dat is jammer, want zelfs eenvoudige, kortdurende interventies kunnen langdurige positieve effecten hebben.In vijf bijeenkomsten tussen verslavingswerkers en thuisbegeleiders werden enkele kernthema’s uit de verslavingszorg voorgesteld, en werd ge- probeerd ze te verzoenen met het complexe werken in de thuiscontext.
Dit document is een neerslag van deze bijeenkomsten. De oorspronkelijke bedoeling was om samen een specifieke expertise te ontwikkelen voor het omgaan met middelengebruik in de thuiscontext. Gaandeweg stelden we een evolutie vast in de attitude en de bereidheid bij thuisbegeleiders om te werken met middelengerelateerde problematiek.Deze syllabus is geen studieboek. Het is wél een instrument om tot gesprek te komen. De ambitie is, om op basis van de verzamelde expertise, telkens voort te bouwen. Op deze manier hopen we meer hulpverleners vertrouwd en gemotiveerd te maken om middelengerelateerde problemen te herkennen en aan te pakken.
Gedwongen opname
Informatiebrochures “Van gedwongen opname tot nazorg”
- Nederlandstalig (v3 – 2018) — PDF, 3MB
- vertaling – Frans (v2) — PDF, 887K
- vertaling – Engels (v2) — PDF, 869K
Wachtdienstregeling gedwongen opname — PDF, 0.3MB
Dubbeldiagnose
Studiedag 30/03/2022 (Vlaams-Brabant)
Presentatie: Personen met een verstandelijke beperking: een specifieke aanpak?
De zorg voor personen met een verstandelijke beperking en psychische en/of gedragsproblemen stellen zowel de context als voorzieningen in de VAPH– en geestelijke gezondheidszorg voor heel wat uitdagingen. Deze zorg is niet alleen complex, maar vergt vaak ook een samen voegen van verschillende expertises om te komen tot een zorg op maat van de cliënt.
Een samenwerkingsverband in Vlaams-Brabant en Brussel probeert dan ook onder stimulans van het Vlaams Overlegplatform Geestelijke Gezondheid en de netwerken te komen tot intersectorale functies om deze zorg in partnership beter te organiseren.
Op deze studiedag wensen we niet alleen de leden van het Zorgcircuit ‘Personen met een verstandelijke beperking en/of gedragsproblemen’, maar ook alle geïnteresseerden en betrokkenen te informeren over deze nieuwe intersectorale functies waarop zij zich kunnen beroepen.
Webinar 16/06/2022 (Vlaams-Brabant)
Presentatie: De plaats van de psychiater in de zorg voor personen met een verstandelijke beperking en psychische problemenOpname
Werken met personen met een verstandelijke beperking en psychische problemen is vaak onbekend en onbemind. Toch wordt elke psychiater ermee geconfronteerd. Er bestaan veel misvattingen in de zorg, begeleiding en ondersteuning voor deze doelgroep. Welke plaats heeft de psychiater in de zorg voor deze personen? Wat hebben psychiaters nodig om ermee aan de slag te gaan?
In dit webinar probeert Dr. Philippe Persoons een duidelijk beeld te schetsen van hoe de zorg voor personen met een verstandelijke beperking en psychische problemen in zijn werk gaat, handvatten aan te reiken, en interesse te wekken om met deze doelgroep (verder) te gaan werken.
Perinatale Mentale Gezondheid – Netwerkdag ‘Samen bouwen aan een warm nest voor jonge gezinnen’ 28/11/2022
Presentatie: Prof. dr. Tessa Roseboom rond ‘De eerste 1000 dagen van het leven. Een fundament’
Workshops:
´Bipolariteit tijdens het peripartum´ door prof. dr. Titia Hompes en Hilde Parduyns (Expertisecentrum Perinatale Psychiatrie – UPC KU Leuven)
‘Perinatale veerkracht versterken via de Veerkracht Wijzer: een tool voor ouders en professionals’ door Sarah Van Haeken (UCLL – KU Leuven)
‘Perinatale hulpverlening bij addictieproblemen’ door Sylvia De Ryck (Parel – UZ Leuven)
‘Born in Belgium Professionals: multidisciplinair, digitaal samenwerken voor de screening en opvolging van psychosociale kwetsbaarheden in de zwangerschap’ door Biance Eerens & Kim Decabooter (Project Born in Belgium)
‘Kindreflex’ door Joke Gabriel (Crosslink KOPP/KOAP & Vertrouwenscentrum Kindermishandeling)
‘Aan de slag met papa´s/partners, hoe doe je dat?’, Dr. An-Sofie Van Parys, vroedvrouw, seksuologe, psychotherapeute, U(Z) Gent
‘Cultuursensitieve zorg – kruispunt tussen cultuur en jonge kinderen’ door Odile Van de Woestijne (CGG VBO Aarschot) & Redouane Ben Driss (CGG VBO Leuven)
‘Borstvoeding bij psychische kwetsbaarheid’ door Maity Van Rillaer & Lotte Braems (ECK De Bakermat)